Recensie over 'Gewoon logisch' van Janine Jongsma
Frank Decerf
Sinds 2010 is Janine Jongsma serieus met poëzie bezig. Daarvoor geselde ze andere katjes : proza, columns, blogs en artikelen voor online magazines gericht op jonge ouders. Schrijven is voor haar dus geen nieuwe hobby. Voor mij ligt Gewoon Logisch; haar poëziedebuut. Qua vormgeving is de bundel geslaagd. Keurig, strak, respectvol.
In een reeks van 5 cycli brengt de auteur precies 50 gedichten samen. Toevallig? Haar poëzie is, bij de eerste lezing, vooral anekdotisch. Ze portretteert haar wereld rondom. Ze analyseert daarbij de anonieme mens in al zijn grote en kleine kwetsbaarheden. Definieert diverse vormen van eenzaamheid en communicatiemoeilijkheden. Vaak worden dat chaotische, intrigerende en vooral verrassende familietaferelen. Ze zoekt naar acceptatie van de aftakeling die ze overal ziet. Daarbij schuwt zij het morbide niet. Ze speelt met absurde tegenstellingen en maakt raakvlakken met aparte, zwarte humor. Jongsma lapt de interpunctieconventies aan haar laars en volgt haar eigen inzichten. Ze is een gepassioneerde dichteres. Thema’s als de dood , het kind en de sterfelijkheid doen vaak hun intrede in Gewoon Logisch. Maar het kan ook luchtiger, fijner, speelser.
TWAALFDE ZOMER
Het was mijn twaalfde zomer
die rook naar chloor en gevulde koek
In mijn nieuwe bikini voelde ik mij anders
anders dan alle zomers daarvoor
Toen waaiden de dagen speels weg uit mijn ogen
mepte ik met mijn handdoek naar muggen
Maakte ik een handstand in het gras
deed bommetje vanaf de duikplank
Nu knoopte ik plots een handdoek om mijn heupen
was ik mij bewust van beweging
Dook naar de bodem van het diepe
hield mijn adem in tot het niet meer ging
Voor het eerst liet ik twee mieren over mijn arm kruipen
enkel en alleen om mijn huid te voelen
Volgde ik met mijn ogen een wesp
die hoog wegvloog tussen sluiers van wit en blauw
En toen jij mijn blik ving
voelde ik dat mijn wangen niet gloeiden van de zon
Die zomer liet de dagen vertragen
en alles in mij moest zich nog bevrijden
Haar parlando-poëzie heeft de juiste cadans. De keuze van een eenvoudig vocabularium maken haar gedichten zeer leesbaar. Ze schrijft helder. Haar werk knelt nergens door hoogdravende boodschappen. Ze gaat onder de opperhuid van haar personages op zoek naar wat hen echt determineert. De isolatie van de vergeten mens wil Jongsma in de verf zetten. En dat kan heel simpel door vanuit alledaagse toestanden tot analyses te komen die de vinger op de wonde van deze eeuw leggen. Daarom is er bij Janine Jongsma een gelaagdheid die na lezen, herlezen en overdenken aan de oppervlakte komt. De gedichten bevredigen de oppervlakkige lezer, maar ook de kritische onderzoekende lezer zal beloond worden. De selectie gedichten uit de laatste cyclus Plaatsbepaling krijgen mijn voorkeur.
Janine zal wellicht nog meer bundels op de markt brengen. Ze heeft een talent voor het schrijven van poëzie dat nog verder moet ontwikkeld worden. Ze heeft de smaak te pakken, gewoon logisch.
Toch?
Gewoon Logisch, Janine Jongsma, Stichting Voetnoot, Deurne (Nl),2019,
ISBN 978 94 91738 55 5
Frank Decerf